Bir yapay dil adı üstünde bir kişi tarafından yapılmıştır. Bir de ana dil vardır ki insanın doğuştan itibaren ailesinden ve çevresinden ilk şahit olduğu dildir. Bazı insanlarsa bu meseleyi karıştırmaktadır yapay dil ve ana dilin mantığını kavrayamamaktadır. Bununla ilgili birçok örnek vardır.
Yapay dili bir toprak parçasına bağlı sanmak
İnsanların öylesi vardır ki Fransızca fransada konuşuluyor, Almanca Almanyada konuşuluyor, İngilizce ingilterede konuşuluyor o zaman yapay dil de bir ülkede konuşulmalıdır diye zanneder halbuki bu yanlıştır. Hiçbir ülkesi olmadığı halde dil konuşan topluluklar vardır. Misal lazca konuşuluyor lakin laz ülkesi yoktur, zazaca konuşuluyor lakin ülkesi yoktur, navajo dili konuşuluyor lakin ülkesi yoktur, telugu dili konuşuluyor lakin telugu ülkesi yoktur. Her dilin ülkesi olması gerekmemektedir yani. Hakeza dünya üzerinde bir dilin birden fazla ülkede konuşuluyor olması sıklıkla rastlanan bir durumdur. Öyleyse yapay dillerin neden ülkesi olsun? Esperanto misal dünya çapında en tanınmış yapay dildir lakin ülkeye ihtiyacı yoktur. Yapay dil demek ülke demek değildir. Esperantoland, nomulistan, ido devleti, interlinguaya diye ülkeler yoktur ve olmayacaktır. Ve bir dilin ülkesi olmaması da o dil yoktur anlamı taşımaz. Dillerin toprağa ihtiyacı yoksa yapay dillerin toprak parçasına hayli hayli ihtiyacı yoktur. Yapay dil bir devlet değildir.
Yapay dili ana dil düşmanlığı zannetmek
Gereksiz şovenizmdir. Yapay dil başka ana dil başka şeylerdir kimse ben kendi ana dilimi sevmiyorum o yüzden yapay dil yaptım demez. Öküzün altında buzağı aramak abesle iştigaldir. Misal “güzel türkçemiz dururken neden dil yaptın?” gibi bir soru safsatadır. Çünkü bir yapay dil icat eden kişi ana dilin güzelliğini yahut çirkinliğini tartışmak için dil yapmaz canı istemiştir dil yapmıştır. Kaldı ki kendi ana dilini çok iyi bir biçimde konuşabilir bile. Bir yapay dilci ana dilini sevmiyordur demek mantıksız yani. Ayrıca yapay dilciliği vatanseverlikten taviz olarak algılayan bir insan görürseniz hayatınızdan çıkarmanız ruh sağlığınız için faydalıdır. çünkü böyle bir kişi her türlü aktiviteyi eften püften sebeplerle vatanseverlikten taviz olarak algılayabilir ki bu şekilde bir akıl yürütme de safsatadır. Vatanseverlik başka yapay dil başkadır.
Ülkenin dilinin yapay dille değiştirileceği safsatası
Bu şekilde düşünenler şaka mı yapıyor? yoksa dalga mı geçiyor? yoksa ciddi midir? eğer ciddilerse tedavi olmaları gerekebilir. Bir yapay dil yapınca ülkenin ana dilinin yapay dille değiştirilmesi iddiası deli saçmasıdır.
Sokakta kimse senin yapay dilini bilmiyor safsatası
Bilmiyor çünkü o bir doğal dil değil. Ona bakarsanız tamil dilini milyonlarca insan konuşuyor Türkiyede sokağa çıksanız 1 tane bile tamil dili konuşabilen kişi bulamazsınız bulsanız bulsanız sri lanka konsolosluğunda, büyükelçiliğinde bulursunuz sokakta bulunmaz yani ve bu bir ana dildir sri lankalıların ana dili. Yapay dili icat edip kısa sürede milyonlarca konuşan sayısına ulaşmanın hayal olduğundan çok bahsettik.
Bir yapay dil ana dil olabilir mi?
Dünya üzerinde birçok insan doğuştan itibaren çok dilli ortamda büyümektedir. Hem ingilizce hem de ispanyolca konuşup büyüyen insanlar, Hem türkçe hem kürtçe konuşup büyüyen insanlar mevcuttur. Yani ülkenin resmi dili yanında bir dili konuşup büyümek gayet mümkündür bu sebeple ana dili yapay dil olan bir çocukta gayet mümkündür hatta vardır! Esperantistler arasında çocukluğundan itibaren bu dili bilenler mevcuttur. Sonuçta ana dil başka resmi dil başka şeylerdir. Kimsenin bir yapay dili resmi bir ülke dili yapma çabası yoktur. Hiçbir yapay dilci böyle bir fikirde değildir.
