Ara

Yapay Dil Nedir?

yapaydilnedir

Yapay dil, bildiğimiz Almanca, İngilizce, Türkçe ve Arapça gibi doğal dillerin aksine kaynağı bilinen ve belli bir amaç ekseninde geliştirilen dillerdir. Bu dillerin yapımcı ve geliştiricisini bilmemiz mümkündür. Ayrıca bir veya birkaç kişi, komisyon yahut topluluk tarafından geliştirilir.

Belli bir zaman içerisinde dilbilgisi kuralları tarihin akışına göre şekillenmez. Kurucusu veya geliştiricileri tarafından önceden planlı olarak kurgulanıp, hazırlanır. İnsanlarca gündelik hayat içerisinde kabuller ve yönelimler ile harmanlanmamıştır. Tamamen insan eliyle planlı olarak oluşturulur.

Yapay dil geliştirmek bir sanattır.

M. Baki T.
conscript
Kaynak: Deviantart.com

İlk Yapay Dil Örnekleri

Tarihimizde bilinen ilk yapay dil örnekleri 12. yüzyıla dayanıyor. Bingenli Hildegard‘ın oluşturduğu Lingua Ignota ve Muhy-î Gülşenî tarafından geliştirilen Bâleybelen yapay dilidir.

En Yaygın Bilinen Yapay Diller

Günümüzde en yaygın Esperanto dili bilinmektedir. Ayrıca Game of Thrones, Yıldız Savaşları, Avatar gibi dizi ve filmler de kullanılan Kilingon, Dokrati, Nav’i gibi yapay diller de zaman içerisinde popülerlik kazanmıştır.

İlk Yapay Dil Şarkısı ve Eurovision

2003 yılındaki Eurovision Şarkı Yarışması’nda Urban Trad grubu, Belçika’yı temsilen “Sanomi” adlı parçayı seslendirmiştir. Bu parça tamamen yapay dil olarak ilk uydurma dil şarkısı olarak seslendirilmiştir. 165 puanla 2. olmayı başarmıştır.

Bazı Yapma Dil Örnekleri

En Çok Bilinen Yapma Diller

  • Esperanto
  • Bâleybelen
  • İdo Dili
  • Elfçe
  • Klingon dili
  • Toki Pona

En Yaygın Bilinen ve Kullanılan Yapay Dil

En popüler ve yaygın olarak Esperanto dili kullanılır. Esperanto dili, 1887 yılında Polonyalı göz doktoru Ludwik Łejzer Zamenhof tarafından geliştirilmiştir.

Yapay Dil Terimolojisi

Yapay dilin İngilizcedeki karşılığı “Artificial Language” veya “Constructed language” şeklindedir. Ayrıca tüm dünyada “Constructed language” kelimelerinden türetilen “Conlang” kelimesi ise ortak bir sözcük olmayı başarmıştır. “Yapay Dil” sözcüğünün diğer bazı doğal ve yapay dillerdeki karşılığı ise şu şekildedir;

  • Almanca: Künstliche Sprache / Kunstsprache
  • İspanyolca: Lenguaje artificial
  • Macarca: Mesterséges nyelv
  • Al Bakiyye: Suntil (≾❞ᛠᒍ)
  • Nomuli: Umalimo
  • Esperanto: Artefarita lingvo

Yapma Dil Topluluğu

Conşang.org, suni dillerle ilgili oluşturulmuş dernek ve topluluktur. Ülkemizde ise biz, Yapaydil.net, bu görevi üstlenmiştir. Ayrıca Esperanto, Al Bakiyye, Nomuli, Kilingon, Volapük, İdo, Nav’i vb. özel olarak tasarlanan diller için aynı zamanda suni dil veya yapma dil de denilmektedir.

Topluluğumuz, gönüllülük esasına dayalıdır. Herkes gönüllü olarak aramıza katılabilir, katkı sağlayabilirler.

Doğal Diller de mi Yapma?

Her dil aynı zamanda bir yapma dildir.

Mevlüt B. T.

Evet, şu an konuştuğumuz ve sizlerin de okuduğu bu yazının ait olduğu dil de aslında birer yapma dildir. Birileri veya bazı kurumlar tarafından birtakım kurallar ile değişikliğe, bazı eklemelere uğramıştır. Bir nevi yapılmıştır. Tek farkı ise zaman içerisinde toplumun benimsemiş ve doğal biçimde kullanmaya başlamış olmasıdır. Sizce de öyle değil midir?

Türkçe, Almanca veya Arapça fark etmeksizin aslında biz insanların oluşturduğu diller değil midir? Ayrıca dillerin yazım, konuşma, okuma vb. kurallarını bizler belirlemiyor muyuz?

Bir yanıt yazın

Kategoriler

Son yorumlar