İçeriğe geç

Güneş Yolunun Üzerinde Parlasın

TARKÇA Yapay Dili

TARKÇA sürekli gelişen bir dildir. Gezegenimizde pek çok topraki ve göksel kültür mevcut olduğundan gezegenimizdeki diğer dillerden ve diğer yapay dillerden kelime almıştır.
Benim bu dilin yapımcısı olarak ana dilim Türkçe olduğundan evet Türkî bir dildir.

ORiJİNAL ALFABESİ

Büyük harfler:

Δ (Λ), ?, ?, ?, ?, Γ(Ғ), ?, G, Ğ, Ħ,I, İ (Î), Б, K, Ŀ, ⴸ, Ñ, ⵚ (Ô), ⵙ, P, R, S, Ş, Ƣ, U (Û), Ü, Ш, Y, Ƶ.

Küçük Harfler:

ä (â), ⵖ, ⴴ, ⵐ, q, ə (ê), f, g, ğ, ⵄ, ı, i (î), b, k, l, v, ñ, o (ô), ö, p, r, c, ç, d, u̯̯ (û), ü, w, ⵃ, ʒ.

LATİN ALFABESİ

Büyük harfler:

A (Â), B, C, Ç, D, E (Ê), F, G, Ğ, H, I, İ (Î), J, K, L, M, N, O (Ô), Ö, P, R, S, Ş, T, U (Û), Ü, V, Y, Z.

Küçük Harfler:

a (â), b, c, ç, d, e (ê), f, g, ğ, h, ı, i (î), j, k, l, m, n, o (ô), ö, p, r, s, ş, t, u (û), ü, v, y, z.

ÜNSÜZLER

b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z

Ünsüzlerin Sınıflandırılması

I. Sert ünsüzler: f, s, t, k, ç, ş, h, p
II. Yumuşak ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z

RAKAMLAR

ʘ 0 sıtr,ㅏ 1 Vahd, ㄷ 2 İsi, ζ 3 Üre, Э 4 Für, 〦 5 Bek, 十 6 Sit, ǂ 7 Sebven, Φ 8 Sova, ν 9 Zuk, ㅏʘ 10 Vas

SAYILAR

10 Vas, 20 İsk, 30 Erk, 40 Fütr, 50 Bekr, 60 Sitr, 70 Setr, 80 Sora, 90 Zukr, 100 Vakr

11 Vaasvahd, 12 Vasisi, 13 Vasüre, 14 Vasfür, 15 Vasbek, 16 Vassit, 17 Vassebven, 18 Vassova, 19 Vaszuk

100 Vak, 200 İsi Vak, 300 Üre Vak, 400 Für Vak, 500 Bek Vak, 600 Sit Vak, 700 Sebven Vak, 800 Sova Vak, 1000 Tar

SIRALI SAYILAR

Sıralı sayılarda sayının sonuna “b – . – ” veya “ab – . -” getirilir.

Birinci Vahdab
İkinci İsib
Üçüncü Üreb
Dördüncü Fürab
Beşinci Bekab
Onuncu Vasab

DİL BİLGİSİ

Tark dilbilgisi açısından da kuvvetli bir lisandır. Bu bölümde Tark dilbilgisinin çeşitli bölümlerini tanıtacağız. Tark genellikle sondan eklemeli bir dildir. Tark dili alfabesi soldan sağa doğru yazılır. Toplam 29 adet harften oluşmaktadır.

İSİMLER (SİMİ)

VARLIKLARIN VERİLİŞİNE GÖRE İSİMLER

Özel İsim


Dünyada tek olan, diğer varlıklar içinde tıpa tıp bir benzeri olmayan varlıklara verilen isimlerdir. Örnek, Atatürk, Türkiye, Merkür, İstanbul, Tekir, Japonlar, İslamiyet, Küçük Ağa, Türk Dil Kurumu…

Cins İsim

Aynı cinsten, aynı türden olan varlıkların ortak isimleridir. Örneğin şekilleri, renkleri, boyutları
farklı bile olsa yazma işine yarayan cisimlere kalem denir. Örnek, kalem, ağaç, insan, ev, çocuk, sevgi, hüzün,
korku, heyecan…

MADDELERİNE GÖRE İSİMLER

Somut isim

Türkçede bazı sözcükler beş duyumuzun (görme, dokunma, işitme, koklama, tatma) “herhangi birisi ile” algılanabilen varlıkları karşılar. Böyle sözcüklere somut anlamlı sözcükler denir.

Örnek, Kalem, ağaç, sıcak, hava, Mehmet, su, toprak, yeşil…

Soyut isim


Türkçe sözcüklerin bazısı da beş duyumuzun “herhangi birisi ile” algılayamadığımız varlıkları karşılar. Böyle sözcüklere soyut anlamlı sözcükler denir. Bunların varlığını aklımız ve hislerimizlealgılayabiliriz.

Örnek, Allah, sevgi, neşe, hüzün, cesaret, güzellik, barış, korku, iyilik, şüphe

VARLIKLARIN SAYISINA GÖRE İSİMLER

Birleşik İsimler

Bir tek varlığı veya kavramı karşılayan isimlerdir. Örnek, çocuk, ağaç, ev, çiçek, kır, insan…
Çoğul İsimler
Tekil isimlere –ler, -lar çoğul eki getirerek onları çoğul isim yaparız. Örnek, çocuklar,
ağaçlar, evler, çiçekler, insanlar…
(Çoğul Eki “-tur, -tür”), (“-Y”) Bazı kelimelerde çoğul eki olarak “-y” harfi kullanılır. Çoğul son eki olan “-y” harfinin ardından sessiz harf geliyorsa “-y” harfi “-i” harfine dönüşürTopluluk ismi
Yapı itibarıyla tekil gibi görünen fakat anlamca birden fazla kavramı ifade eden isimlerdir.
Örnek, ordu, sürü, orman, sınıf, millet…

ZAMİR

A. Sözcük Hâlindeki Zamirler

1. Kişi (Şahıs) Zamirleri

İnsan isminin yerini tutan kelimelere kişi zamiri denir. Üç tekil, üç de çoğul olmak üzere toplam altı tane şahıs zamiri vardır:Kişi zamirlerinin sayısı sekizdir.

Zen: Ben
Ren: Sen
E: O (Eril)
Mi: O (Dişil)
Ni: O (Diğer O)
Zir: Biz
Rir: Siz
Etür: Onlar (Çoğul Eki “-tur, -tür”), (“-Y”) Bazı kelimelerde çoğul eki olarak “-y” harfi kullanılır. Çoğul son eki olan “-y” harfinin ardından sessiz harf geliyorsa “-y” harfi “-i” harfine dönüşür))
Miy: Onlar
Niy: Onlar

2. İşaret Zamirleri

Varlıkları göstererek onların isimlerinin yerlerini tutan zamirlere denir.

Tu: Bu
Zu: Şu
E: O (Eril)
Mi: O (Dişil)
Ni: O (Diğer O)
Tutur: Bunlar
Zutur: Şunlar
Etür: Onlar
Miy: Onlar
Niy: Onlar

Yalın Hal

Zen, Ren, E, Mi, Ni, Zir, Rir, Etür, Miy, Niy

Iyelik Hali

iyelik belirteçleri “ra” edatı ve “-im” son ekidir.

Türkçe Tarkça
Mehmet’in bilgisayarı Mehmetim saremun
Mehmet’in bilgisayarı Saremun ra Mehmet

-Re Hali (Yönelme)

Zenre, Renre, Ere, Mire, Nire, Zirre, Rirre, Etre, Miyr, Niyr
Çaka ((Ağaç/Ağaçlar) Bazı kelimeler hem çoğul hem tekidir.) (Y Çoğul eki=Yıgaç=Orman)

TürkçeTarkça
OrmanaYılgaça
AğacaÇakra

-L Hali (Belirtme)

Zenl, Renl, El, Mil, Nil, Tutl, Zutl, Etül, Miyl (Miîl), Niyl (Niîl)

TürkçeTarkça
SaatiZaal

-En Hali

Z’enn, R’enn, Een, Mien, Nien, Ziren, Riren, Eten, Miyen, Niyen

TürkçeTarkça
SayıdaSar-e’n

-Eç Hâli (Ayrılma/Çıkma)

Zeneç, Reneç, Eeç, Mieç, Nieç, Zireç, Rireç, Etüreç,Miyeç, Niyeç

TürkçeTarkça
KitaptanBurteç

Yanı Hali

Bu yanında halidir. Ve sadece ba- ön ekiyle belirtilir.

TürkçeTarkçaBa EkiAnlamı
OrmanYığaçBaygaçOrman Yanı
ÜniversiteVersBaversÜniversitenin Yanı
ArabaKutoBakutoArabanın Yanı
AğaçÇakaBaçakAğacın Yanı

3. Belgisiz Zamirler

Hangi adın yerini tuttukları açıkça belli olmayan zamirlerdir.
İsimlerin yerini belli belirsiz, kesin olmayacak şekilde tutan zamirlerdir. Hangi varlığın yerini tuttukları açıkça belli değildir. Bunlara belirsizlik adılı da denir.

En çok kullanılan belgisiz zamirleri şunlardır;

Türkçe

Kim, Kimi, Kimileri, Biri, Birileri, Başkası, Başkaları, Bazısı, Birçoğu, Bir takımı, Birkaçı, Birazı, Herkes, Hepsi, Hepimiz, Hiçbiri, Herhangi biri, Her biri, Şey,

Tarkça

Zin, Zinl, Zinly, Vahdu, Vahdy, Sarur, Sarutar, Anir, Vahdliv, Vahd ador, Vahdçam, Vahdvi, Kersak, İyear, İyezirar, Nirvahdar, Kerang vahdar, Ker vahder, Erp,

NOT Belirsizlik bildiren sözcükler bir isimden önce kullanılıyor, o ismi etkiliyorsa bu sözcükler belgisiz sıfat, bir ismin yerini tutuyorsa belgisiz zamir olur.

4. Soru Zamirleri

İsimlerin yerini soru yoluyla tutan sözcüklere soru zamiri denir.

Kim=Zin
Kimi=Zinl
Kimde=Zinen
Kimden=Zineç
Kime=Zinre
Kimin=Zinar

Hangi=Ang
Hangisi=Angl
Hangisinde=Anglen
Hangisinden=Angleç
Hangisine=Anglre
Hangisinin=Anglar

Ne=Nû
Neyi=
Neyde=
Neden=
Neye=
Neyin=

Nere=
Nereyi=
Nerede=
Nereden=
Nereye=
Nerenin=

Ne zaman=
Ne zamanı=
Ne zamanda=
Ne zamandan=
Ne zamana=
Ne zamanın=

Ne kadar=
Ne kadarı=
Ne kadarında=
Ne kadarından=
Ne kadarına/Ne kadara=
Ne kadarının

Nasıl=Gafe
Mı, Mi, Mu, Mü=Rı, Ri, Ru, Rü

NOT: Soru bildiren sözcükler bir isimden önce kullanılıyor, o ismi etkiliyorsa bu sözcükler soru sıfatı, bir ismin yerini tutuyorsa soru zamiri olur.

B. Ek Hâlindeki Zamirler

1.İyelik Zamiri

İsimlere eklenerek onların neye kime ait olduğunu belirten ekler “iyelik zamiri” olarak adlandırılır. Mesela Türkçedeki gelirim, gelirsin, geliriz gibi. Tarkça’da şahıs iyeliği vardır. Tarkça’da karşılığı -ar ekidir.

Zen zel’n-ar. Ren zel’n-ar anru? = Ben geliyorum. Sen geliyor musun?
-An(-N)=mek, mak, -Nar(‘Nr)=iyor, -Ar(-R)=um, üm, im, um, üm, -Ru= mı, mi, mu, mü


2.İlgi Zamiri

Cümlede daha önce geçmiş bir ismin ya da isim tamlamalarında tamlananın yerini tutan ek hâlindeki (-ki) -ka zamiridir. Bu zamir kendinden önceki kelimeye bitişik yazılır.
Zenarka: Benimki
Renarka: Seninki
Earka: Onunki (Eril)
Miarka: Onunki (Dişil)
Niarka: (Diğer O)
Zirarka: Bizimki
Rirarka: Sizinki
Eturarka: Onlarınki

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir