yapay dilcilere yönelik iddialardan birisi de “empozeci” iddiasıdır. bir yapay dilcinin empozeci olabilmesiyse gülünçtür. çünkü empoze demek dayatmak demektir zorla kabul ettirmek, benimsetmek için tehdit unsurları kullanmak demektir. Bir yapay dilcinin olabilme ihtimali yoktur. Kimse kimseye tehditle bir şey öğretemez. Münevver bir edebi uğraş olan yapay dilciliğin empozeci bir zihniyette olması da mümkün değildir. Siz hiçbir şairin başkasına “şair ol şiir yaz” baskısı kurduğunu gördünüz mü? yahut ünlü bir sanatçının evindeki hizmetçisine “bundan sonra sen de şarkıcı olacaksın yoksa işine son veririm” dediğini duydunuz mu? duyamazsınız çünkü yok. Bir sanatçı sıradan bir insana sanatçı ol demez hatta sanatı hakkında kimseden yorum bile beklemez sanatını yapar ve geçer.
Tarihte empozeci yapay dilci var mıdır?
Yapay dilcilik tarihinde başarılı olmuş yahut yarım bırakılmış hiçbir yapay dil kimseye zorla öğretilmemiştir kimse kimseye “benim dilimi öğren yoksa bunun yaptırımı var” dememiştir. Bu iş gönüllülükle olur. Hiçbir yapay dilci bırakın çeşitli tehditlerle dil öğretmeyi üzerine para verip bile dil öğretmemiştir.
sevdirerek öğretme empoze midir?
bir insana yapay dilci olmayı teklif edersiniz ilgisini çekip kabul edebilir yahut kendisi bizzat gelip ben senin çalışmalarını beğendim ben de dilci olmak istiyorum diyebilir sonuçta gönüllülük esasıdır bu kişi kendi kabul ettikten sonra kendi isteğiyle bir sanat yapmak istedikten sonra bir dayatmadan söz edilemez.
deklarasyon ve propaganda empoze midir?
tanıtım yapma empoze değildir. sonuçta genel kültür, ansiklopedik bilgi veriyorsun. Örneğin kanuni sultan süleyman’ın kaç yılında öldüğünü söylemek gibi. kanuni sultan süleyman 1566 yılında öldü deyince kimseye bir şey dayatmış olur musunuz? olmazsınız. Zaten bizim propaganda yöntemleri konusunda makalemiz de mevcuttur.
Dili konuşmak empoze midir?
Dilinizi kullanmak empoze değildir. neticede “sen de konuş” diye baskı yapmıyorsun sadece kendi dilini konuşuyorsun. Hele hele tercümesini vererek konuşuyorsanız kimsenin bir şey söylemeye hakkı yoktur. kimsenin yaşam tarzı ve tercihleri başkasına empoze değildir.